Cúng giao thừa trong nhà gồm những gì để nghi lễ được trọn vẹn và thể hiện lòng thành của gia chủ là điều rất được chú trọng. Một năm mới bắt đầu có được nhiều may mắn và ấm no hay không cũng phụ thuộc vào nghi thức truyền thống này. Sau đây, xephangdanang sẽ giải đáp thắc mắc về lễ cúng giao thừa trong nhà trong bài viết dưới đây. Tham khảo ngay nhé!
1. Ý nghĩa lễ cúng Trừ tịch
Lễ cúng giao thừa hay còn gọi là lễ Trừ tịch. Đây là thời khắc cuối cùng của năm cũ chuẩn bị bước sang năm mới. Với quan niệm bỏ lại những cái cũ và bắt đầu năm mới, người ta sẽ làm lễ Trừ tịch nhằm “xua đuổi ma quỷ”.
Lễ Trừ tịch còn có ý nghĩa “xua đuổi tà ma”
2. Mâm cúng giao thừa trong nhà gồm những gì?
Chuẩn bị cho cúng giao thừa trong nhà gồm những gì còn tùy thuộc rất nhiều vào vị trí đặt mâm cúng ngoài trời, trong nhà hay trên bếp. Theo quan niệm dân gian truyền thống, mỗi vị trí đặt mâm cúng sẽ đại diện cho mỗi ý nghĩa khác nhau. Dựa vào ý nghĩa đó mà ta cũng sẽ chọn những phẩm vật và nghi thức hành lễ không hề giống nhau.
2.1 Mâm cúng trong nhà
Mâm cúng giao thừa trong nhà để cúng gia tiên với ý nghĩa thiêng liêng mời rước ông bà tổ tiên về chơi tết cùng con cháu. Nhiều người phân vân không biết cúng giao thừa trong nhà gồm những vật gì khi mâm cỗ được bày trí trên bàn thờ chính trong nhà. Một số vật phẩm gợi ý sau đây cần được gia chủ chuẩn bị thật kỹ lưỡng và cẩn thận:
- Bánh chưng/ bánh tét
- Bánh kẹo
- Mâm trái cây tươi ngũ quả
- Hoa tươi
- Hương nhang thơm
- Đèn nến
- Vàng mã để làm nghi thức hóa vàng sau khi khấn
- Trà hoặc rượu
- Gà trống (nếu gia chủ bày mâm cúng mặn)
Mâm cúng giao thừa trong nhà để cung rước ông bà tổ tiên
>>>> TIN LIÊN QUAN: Lễ cúng đổ mái tầng 1 đặt ở đâu? Sắm lễ và bài cúng
2.2 Mâm cúng ngoài trời
Sau khi mâm cúng trong nhà được chuẩn bị tươm tất, tiếp theo gia chủ cũng cần chú trọng tới mâm cúng ngoài trời. Theo như văn hóa cổ đại, mỗi một năm sẽ do 1 vị quan trên cung đình phụ trách cai quản cuộc sống của con người ở trần gian.
Thời điểm tối ngày 30 tháng Chạp âm lịch, vị quan năm cũ sắp xếp bàn giao cho quan mới nhậm chức tiếp nhận hồ sơ cai quản. Thời khắc bàn giao hồ sơ diễn ra khá nhanh, thế nên mâm cúng ngoài trời là để tiễn vị quan năm cũ và chào đón vị quan mới.
Mâm cúng giao thừa trong nhà gồm những gì thì mâm cúng ngoài trời cũng tương tự vậy như:
- Bộ áo quan bằng giấy
- Bánh chưng/ bánh tét
- Bánh kẹo
- Mâm trái cây tươi ngũ quả
- Hoa tươi
- Hương nhang thơm
- Đèn nến
- Vàng mã để làm nghi thức hóa vàng sau khi khấn
- Trà hoặc rượu
- Gà trống (nếu gia chủ bày mâm cúng mặn)
Mâm cúng giao thừa ngoài trời có thêm bộ áo quan giấy
2.3 Mâm cúng trong bếp
Với mong muốn mâm cỗ đủ đầy và chỉnh tề, ngoài 2 mâm cúng trong nhà và ngoài trời, một số gia đình còn có thói quen chuẩn bị mâm cỗ cúng ở bếp. Trong văn hóa dân gian Việt Nam, ông Táo cũng là một vị thần cai quản gia sự trong nhà. Để biết được mâm cỗ cúng giao thừa trong nhà gồm những gì nhằm cung thỉnh thần Bếp phù hộ cho gia chủ, bạn có thể tham khảo thông tin dưới đây:
- Na
- Táo
- Đu đủ chín
- Thanh long
- Sung
- Mướp đắng (hoặc 5 quả ớt)
- Gạo
- Muối
Mâm cúng trong bếp với mong muốn được ông Táo phù hộ
3. Cách chuẩn bị mâm cỗ cúng trong nhà theo vùng miền
Cúng giao thừa trong nhà gồm những gì cũng phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố vùng miền. Gia chủ phải vừa bảo đảm hình thức lễ nghi lại vừa gìn giữ được nét đẹp phong tục tập quán của vùng miền.
3.1 Mâm cúng giao thừa miền Bắc
Những món ăn truyền thống thường được các gia đình miền Bắc ưu tiên khi ai đó hỏi mâm lễ cúng giao thừa trong nhà gồm những gì. Phong tục của người miền Bắc thì khá chú ý đến số lượng bát đĩa. Mâm cỗ thông thường thì 4 bát 4 đĩa, tuy nhiên với cỗ cúng lớn thì số lượng lại tăng lên 6 bát 6 đĩa hoặc 8 bát 8 đĩa.
- Bát bóng nấu thập cẩm
- Bát móng giò hầm măng
- Bát mọc
- Bát miến nấu lòng gà
- Đĩa thịt gà luộc
- Đĩa nem
- Đĩa nộm
- Đĩa giò lụa
- Đĩa giò xào
- Đĩa hành muối
- Đĩa bánh chưng
Mâm cúng miền Bắc đặc sắc các món ăn truyền thống
3.2 Cách chuẩn bị mâm cỗ miền Trung
Vậy đối với miền Trung, mâm lễ cúng giao thừa trong nhà gồm những gì và có khác với miền Bắc không? Các vật phẩm trên mâm lễ cúng đa phần cũng là những món ăn truyền thống. Tuy nhiên mâm cỗ miền Trung lại không quan trọng lắm về số lượng bát đĩa, ngoài bánh chưng bánh tét còn kèm theo các món khác như:
- Đĩa giò lụa Huế
- Đĩa dưa món
- Đĩa gà bóp rau răm
- Đĩa thịt đông
- Đĩa thịt heo luộc
- Đĩa chả Huế
- Dưa giá
- Bát măng khô ninh
- Bát miến
- Đĩa ram
- Đĩa cá chiên
Mâm cúng giao thừa miền Trung rất chỉnh tề
>>>> ĐỌC CHI TIẾT: Gạo muối cúng giao thừa ngoài trời xong làm gì? Có nên rải?
3.3 Mâm cúng giao thừa miền Nam
Văn hóa miền Nam lại ít cầu kỳ trong lễ tiết. Khi trả lời cho việc cúng giao thừa trong nhà gồm những vật gì người ta thường chọn những phẩm vật dân dã, gần gũi và đơn giản hơn nhiều. Chúng gồm có hương thắp, đèn, hoa, bánh mứt, trà, trái cây,… cộng thêm các món ăn quen thuộc như:
- Canh khổ qua nhồi thịt
- Canh măng tươi
- Gỏi tôm thịt
- Thịt kho hột vịt
- Củ kiệu
- Chả giò
- Dưa giá
- Bánh tét ăn kèm củ kiệu
Mâm cúng giao thừa miền Nam giản dị và dân dã
4. Cách bày mâm cúng giao thừa
Giá trị thực sự của mâm cỗ bên cạnh cúng giao thừa trong nhà gồm những gì còn được thể hiện qua cách bày biện của mâm cỗ. Gia chủ cần trang bị đầy đủ những vật phẩm, bài khấn trên giấy cùng một số dụng cụ cần thiết khác. Sau đó, gia chủ sẽ thực hiện những nghi thức cúng bái trong không khí giao thừa trang nghiêm.
- Mâm ngũ quả và hoa tươi phải còn thật tươi và thơm hương được sắp đặt lên bàn thờ cúng.
- Khi thời khắc giao thừa đã điểm, gia chủ trong trang phục tươm tất bắt đầu thắp đèn, rót rượu rót trà và khấn vái.
- Kế đó cầm đọc tờ giấy văn khấn đã được in sẵn. Nội dung bài văn khấn được cập nhật ở mục dưới đây.
- Đợi khi hơn 1/2 cây nhang cháy hết, gia chủ tiến hành lễ hóa vàng mã, đồng thời quần áo giấy của các vị thần linh cũng được đốt.
Bày mâm cỗ đúng cách giúp buổi lễ thêm linh thiêng
5. Bài văn khấn lễ cúng giao thừa trong nhà
Bên cạnh chuẩn bị lễ vật cho cúng giao thừa trong nhà gồm những gì thì bài văn khấn lễ cũng cần thiết không kém. Bài lễ giao thừa tương đối khó nhớ, do vậy quý gia chủ nên in hoặc ghi ra giấy để đọc, thuận lợi trong quá trình cúng.
Nội dung bài cúng cụ thể như sau:
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị tôn thần
Con kính lạy ngài cựu niên đương cai Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn Hành Binh chi Thần, Lý Tào Phán quan.
Con kính lạy ngài đương niên thiên quan Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan.
Con kính lạy các ngài Ngũ Phương, Ngũ Hổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm Tân Sửu với năm Nhâm Dần
Chúng con là: …, sinh năm: …, hành canh: … tuổi, cư ngụ tại số nhà:…, ấp/khu phố:…, xã/phường …, quận/huyện/ thành phố …, tỉnh/thành phố …
Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân. Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng-đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật-Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cái Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Bài văn khấn cúng giao thừa chuẩn truyền thống
>>>> TIN NỔI BẬT: Cách Sắm Lễ Cúng Giao Thừa Ngoài Trời Thu Hút Tài Lộc
6. Những lưu ý khi thực hiện lễ cúng giao thừa trong nhà
Lễ cúng giao thừa mang nhiều ý nghĩa tâm linh đối với người dân Việt. Gia đạo có được may mắn, no ấm và bình an hay không phụ thuộc rất nhiều vào thời khắc này. Chính vì vậy gia chủ cần lưu ý một số điều sau đây để lễ cúng được diễn ra trang nghiêm và linh nghiệm.
- Sau khi thực hiện lễ cúng giao thừa ngoài trời nhằm đón quan Hành khiển mới. Tiễn quan Hành khiển cũ thì gia chủ mới làm lễ cúng giao thừa trong nhà.
- Mâm cúng cần chuẩn bị tươm tất. Tùy vào hoàn cảnh, điều kiện kinh tế của từng gia đình để chuẩn bị mâm cúng cho hợp lý. Tuy nhiên, cũng không nên chuẩn bị quá sơ sài bạn nhé.
- Tùy phong tục từng vùng miền và địa phương sẽ có mâm cỗ cúng khác nhau. Tuy vậy, trên cơ bản bạn cần có hương, đèn, trà rượu, muối gạo, hoa quả, xôi, bánh chưng,…
- Bên cạnh đó, vào đêm cúng giao thừa, người trong gia đình cần hòa thuận, tránh tình trạng cãi vã, to tiếng với nhau, tránh làm đổ vỡ đồ vật…
- Không nên soi gương vào đêm giao thừa vì quan niệm người xưa cho rằng như vậy có thể nhìn thấy ma quỷ. Đồng thời khiến cả năm gặp điều không may.
Gia chủ trang nghiêm bày tỏ lòng thành kính
Những thắc mắc về cúng giao thừa trong nhà gồm những gì đã được xephangdanang giải đáp qua bài viết trên. Hy vọng những thông tin về cách chuẩn bị vật phẩm theo vị trí đặt mâm cúng, vùng miền địa phương cùng với bài văn khấn sẽ hữu ích với bạn. Chúc bạn có một lễ cúng giao thừa trọn vẹn nhất!
>>>> XEM THÊM TIN HOT:
- Thời Gian Cúng Giao Thừa Ngoài Trời Chuẩn, Hút Tài Vận
- Cúng giao thừa ngoài trời quay hướng nào chuẩn phúc tài lộc