Nên cúng tất niên vào giờ nào tốt là vấn đề thắc mắc của rất nhiều gia đình. Việc cúng tất niên là cực kỳ quan trọng, đây là nghi thức của ngày Tết nhằm đánh dấu sự kết thúc năm cũ và bắt đầu chào đón một năm mới. Trong bài viết này, bạn hãy cùng xephangdanang tìm hiểu chi tiết hơn về thời gian cúng tất niên ngay nhé.
1. Ý nghĩa của lễ cúng tất niên cuối năm
Theo Hán Việt, “tất” nghĩa là hoàn tất, “niên” nghĩa là năm. Vậy nên tất niên đơn giản được hiểu là kết thúc một năm và chuẩn bị chào đón năm mới. Việc cúng tất niên là phong tục truyền thống từ bao đời nay của người Việt Nam. Đây là dịp để con cháu tỏ lòng biết ơn đối với ông cha, tổ tiên, thần linh đã phù hộ trong năm cũ và cầu mong năm mới bình an, hạnh phúc hơn.
Ngoài ra, đây cũng là dịp để mọi người trong gia đình, hàng xóm, họ hàng được quây quần bên mâm cơm, kể nhau nghe về chuyện buồn vui trong năm cũ. Vài năm trở lại đây, tất niên còn là từ ngữ được các tổ chức, công ty sử dụng rất nhiều. Tất niên ở công ty còn là ngày tổng kết năm, liên hoan chia tay mọi người tạm gác lại công việc về nhà đón Tết Nguyên đán. Đây cũng là thời điểm để đồng nghiệp có thể gần nhau hơn, nói chuyện, chia sẻ nhiều hơn.
Tất niên là dịp để các thành viên trong gia đình cùng nhìn lại năm qua và chuẩn bị đón năm mới
2. Gia chủ nên cúng tất niên vào giờ nào, ngày nào?
Vậy nên cúng tất niên khi nào? Theo quan niệm của người Việt, ngày tất niên có thể được tổ chức vào ngày 30 Tháng Chạp (nếu là năm đủ) hoặc là ngày 29 tháng Chạp (nếu là năm thiếu). Tất niên thường được diễn ra vào buổi chiều hoặc tối trong ngày. Sau khi cúng tất niên xong, chủ nhà có thể mời khách đến để ăn bữa cơm tất niên. Ngoài ra, tùy vào phong tục tập quán mà việc cúng tất niên có thể khác đôi chút. Các bạn có thể tham khảo như sau.
2.1 Cúng tất niên giờ nào tốt
Về việc cúng tất niên vào giờ nào tốt, người Việt thường không quá câu nệ vấn đề này. Thông thường các gia đình sẽ tổ chức buổi cúng tất niên vào chiều 30 Tết, sau đó cùng ăn bữa tối cuối cùng của năm. Cũng có những gia đình do điều kiện công việc nên sẽ cúng vào trưa hoặc tối muộn, chỉ cần đảm bảo cách giao thừa vài tiếng là được. Một số khung giờ đẹp để có thể cúng tất niên như Tỵ (9h – 11h); Mùi (13h – 15h); Tuất (19h – 21h).
Bữa cơm tất niên thường được tổ chức vào chiều tối 30 tết, hoặc có thể cúng vào trưa
>>>> KHÔNG NÊN BỎ QUA: Sắm Lễ Cúng Giỗ Đầu Ngoài Mộ Chuẩn Xác, Hợp Phong Thủy
2.2 Cúng tất niên vào ngày nào?
Nên cúng tất niên vào ngày nào, giờ nào là tốt? Gia chủ có thể lựa chọn những ngày tốt dưới đây để tổ chức tiệc cúng tất niên:
- Ngày 27 tháng Chạp Âm lịch. Đây là ngày Nhâm Ngọ, tháng Tân Sửu, năm Tân Sửu. Khung giờ hoàng đạo: Giờ Tý (23h – 1h); giờ Sửu (1h – 3h); giờ Mão (5h – 7h); giờ Ngọ (11h – 13h); giờ Thân (15h – 17h); giờ Dậu (17h – 19h).
- Ngày 28 tháng Chạp Âm lịch. Đây là ngày Quý Mùi, tháng tân Sửu, năm Tân Sửu. Khung giờ hoàng đạo: giờ Dần (3h – 5h); giờ Mão (5h – 7h); giờ Tỵ (9h – 11h); giờ Thân (15h – 17h); giờ Tuất (19h – 21h); giờ Hợi (21h – 23h).
- Ngày 29 tháng Chạp Âm lịch. Đây là ngày Giáp Thân, tháng Tân Sửu, năm Tân Sửu. Khung giờ hoàng đạo: giờ Tý (23h – 1h); giờ Sửu (1h – 3h); giờ Thìn (7h – 9h); giờ Tỵ (9h – 11h); giờ Mùi (13h – 15h); giờ Tuất (19h – 21h).
Ngày 30 tết thường được chọn để tổ chức các bữa cơm tất niên trong gia đình
3. Chuẩn bị mâm cúng tất niên gồm những gì?
Ngoài việc lựa chọn nên cúng tất niên ngày nào thì mâm cúng tất niên cũng là điều được quan tâm. Thông thường sẽ có những món ăn không thể thiếu như: Xôi, bánh chưng, bánh tét, gà trống luộc. Tuy nhiên mâm cơm tất niên của môi gia đình sẽ dựa theo phong tục, tập quán của từng vùng miền khác nhau.
3.1 Miền bắc
Mâm cúng tất niên ở miền Bắc thường bao gồm bát móng giò hầm măng lưỡi lợn, bát bóng nấu thập cẩm, miến nấu lòng gà, mọc. Đĩa sẽ gồm xôi bánh chưng, đĩa thịt đông, thịt gà luộc, giò lụa, giò xào, thêm nộm và dưa hành muối.
Mâm cơm tất niên của miền Bắc
3.2 Miền Trung
Mâm cúng cơm tất niên miền Trung sẽ bao gồm bánh chưng, bánh tét và các món ăn gồm đủ các thành phần của một bữa cỗ thịnh soạn trong ngày cuối năm như đĩa dưa món, giò lụa Huế, gà bóp rau răm, thịt đông, thịt heo luộc, giá chua, bát miến Huế, cá chiên, hoặc đĩa ram.
Mâm cơm tất niên miền Trung với các món ăn đầy đủ thành phần và thịnh soạn
3.3 Miền Nam
Mâm cúng tất niên ở miền Nam cũng sẽ khá cầu kỳ như bánh tét kèm đĩa củ cải ngâm nước mắm, canh măng nấu (có thể dùng măng tươi thay măng khô), bát canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho tàu, đĩa thịt heo luộc, gỏi tôm thịt, đĩa nem, đĩa chả giò, dưa giá cùng với củ kiệu.
Mâm cơm tất niên miền Nam khá cầu kỳ và đầy đủ
>>>> ĐỌC THÊM: Cúng rước ông táo lúc mấy giờ, ngày nào? Hướng dẫn chi tiết
4. Văn khấn lễ cúng tất niên chi tiết
Dưới đây 1danang sẽ chia sẻ đến các bạn cách văn khấn lễ cúng tất niên chi tiết và có ý nghĩa, lịch sự, các bạn có thể tham khảo sau đây.
4.1 Văn khấn chiều 30 tháng Chạp
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần).
Kính lạy Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày… tháng tháng Chạp năm Canh tý
Tín chủ chúng con là….
Ngụ tại…..
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh
niên sắp tới.
Nay là ngày… Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thủy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám…
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần).
Mâm cổ khấn tất niên chiều 30 tháng Chạp
4.2 Văn khấn tất niên 2022 trong nhà
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tầng Tổ Khảo, Cao Tầng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ…..
Hôm nay là ngày tháng Chạp năm Canh tý
Tín chủ con là……
Ngụ tại……
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh
niên sắp tới.
Hôm nay là ngày 30 Tết chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toa, phủ thủy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận.
Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy) (3 lần).
Mâm cổ khấn tất niên trong nhà
5. Những điều tối kỵ cần tránh trong lễ cúng tất niên
Việc cúng tất niên là nghi thức rất quan trọng, Bên cạnh lựa chọn nên ăn tất niên vào ngày nào tốt thì cũng có những điều cần tránh trong lễ cúng. Dưới đây là một vài điều tối kỵ cần tránh trong lễ cúng tất niên:
- Thời điểm cúng Tất niên không hợp lý: Cúng tất niên giờ nào tốt nhất là điều trước tiên gia chủ cần phải biết. Thời điểm thích hợp nhất để làm cỗ Tất niên là vào chiều ngày 30 Tết. Năm 2022 là năm thiếu nên se được thực hiện vào ngày 29 Tết.
- Mâm cúng cần chú đáo, sạch sẽ: Không phải chỉ cứ mâm cao cỗ đầy, xa hoa là chứng tỏ được lòng thành. Mâm cúng dâng lên bàn thờ Tổ tiên trong lễ Tất niên cần phải được tươm tất, sạch sẽ, tỏ rõ lòng thành kính.
- Không quát mắng, la hét khi cúng Tất niên: Ngoài việc ăn bận lịch sự, không hở hang thì nên hạn chế cười nói, đùa cợt, quát mắng nhau trong lúc hành lễ cúng kính.
- Không tranh cãi, căng thẳng khi dùng cơm Tất niên: Đây là thời khắc để mọi thành viên có thể trò chuyện, nhìn lại những gì trong năm cũ. Hãy cùng nhau tạo ra không khí vui vẻ, hòa ái. Tránh quát mắng, cãi cọ hay quát tháo trong bữa cơm.
- Tránh đổ vỡ: Dân gian quan niệm rằng, đổ vỡ thường tượng trưng cho những thứ không may mắn. Cho dù là năm cũ, các thành viên cũng nên cẩn trọng, cẩn thận chu đáo để không để xảy ra tình trạng đổ vỡ, đặc biệt là gương, chén bát,…
Cần lưu ý tổ chức tất niên đúng thời điểm, chu đáo cẩn thận và tránh gây tranh cãi
>>>> KHÁM PHÁ CHI TIẾT: Thủ tục cúng tất niên cuối năm tại nhà và công ty chuẩn 100%
6. Cúng tất niên xong hóa vàng được không?
Theo quan niệm nhiều người, trần gian sao thì âm phủ cũng như vậy. Chính vì thế, một số quan niệm cho rằng các bậc tổ tiên cũng cần có tiền, quần áo để mua sắm và chuẩn bị Tết. Do đó, nhiều người thắc mắc liệu có thể “hóa vàng” cho người âm, thần linh có tiền để sắm sửa Tết ngay sau mâm cơm tất niên được không?
Theo Chuyên gia Phong thủy Nguyễn Trọng Tuệ – Viện Trưởng Viện nghiên cứu kiến trúc, văn hóa phương Đông, Chủ tịch câu lạc bộ Phong thủy Thăng Long. Về việc cúng và đốt vàng mã là một điều rất khác mà dân gian du nhập vào, chỉ có quan niệm Đạo giáo mới có điều đó. Với đạo phật hay những đạo khác thì không có điều này.
Nghi thức “hóa vàng” sau khi cúng tất niên
Bài viết trên đây, xephangdanang đã cùng các bạn tìm hiểu nên cúng tất niên vào giờ nào cũng như những điều kiêng kị cần tránh trong khi tổ chức nghi lễ tất niên. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ hữu ích và giúp gia chủ có thể lựa chọn được thời điểm cúng tất niên ông bà, tổ tiên của mình. Hãy theo dõi những bài viết tiếp theo để cập nhật những chia sẻ mới nhất nhé!
>>>> KHÔNG THỂ BỎ QUA:
- Mua xe ô tô cũ có cần cúng không? Săm lễ & văn khấn chi tiết
- Cách cúng xe máy mới mua về | Văn sớ, mâm cúng và lưu ý